6 Απρ 2005

ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ

Από τον Δημήτρη Παπαδόπουλο, Επιστημονικό Υπεύθυνο Οικοτροφείου Λιβαδειάς – Ψυχολόγος


To Οικοτροφείο Λιβαδειάς λειτουργεί από τον Ιούνιο του 2005 υπό την επιστημονική και διαχειριστική ευθύνη της Εταιρίας Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας. Κύριο μέλημα και στόχος που έχει τεθεί από την Πολυκλαδική Θεραπευτική Ομάδα είναι μεταξύ άλλων η παροχή ενός ολοκληρωμένου μοντέλου φροντίδας και εκπαίδευσης σε δεξιότητες ζωής (life skills training) τονίζοντας την κοινωνική επανένταξη των χρόνιων ψυχικά ασθενών.

Η Επιστημονική Ομάδα του Οικοτροφείου της ΕΠΑΨΥ ύστερα από την δεκάμηνη λειτουργία στην πόλη της Λιβαδειάς και έχοντας ως κύριο άξονα την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του πληθυσμού σε ζητήματα ψυχικής υγείας ευρύτερου ενδιαφέροντας, αλλά και προωθώντας την ανάπτυξη δικτύου κοινοτικής εργασίας και του έργου που συντελείται στον τομέα της ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, προώθησε την οργάνωση ημερίδας στην πόλη της Λιβαδειάς.

Η «Εστία Μητέρας», φιλανθρωπικό σωματείο παροχής φροντίδας και υποστήριξης σε ηλικιωμένους υποστήριξε την πρόταση μας για από κοινού οργάνωση ημερίδας με θέμα την Κατάθλιψη στην Τρίτη Ηλικία. Το σκεπτικό ήταν ότι πρόκειται για ένα θέμα άμεσου ενδιαφέροντος που θα προωθούσε τα προβλήματα, την φροντίδα και την υποστήριξη της αντίστοιχης ηλικιακής ομάδας που προσφέρουν υπηρεσίες οι παραπάνω φορείς.
Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα διαλέξεων «Αργύρης και Ιωάννας Κορτέση» της Εστία Μητέρας στις 06 Απριλίου 2005 με ώρα έναρξης στις 18.00. Ομιλητές στην ημερίδα ήταν η κα. Παγοροπούλου Άννα, Επίκουρη Καθηγήτρια Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών που μίλησε για «Μύθους και Αλήθειες για την Γεροντική Κατάθλιψη», ο κος. Κοσκινάς Ευάγγελος, Υπεύθυνος Οικοτροφείων ΕΠΑΨΥ και Ψυχίατρος ανέπτυξε την «Αναγνωρισιμότητα και θεραπευτικά μέσα αντιμετώπισης της κατάθλιψης» και η κα. Ανέστη Δήμητρα Γενική Ιατρός εστιάστηκε στην «Πρωτοβάθμια φροντίδα Υγείας στην Γεροντική Κατάθλιψη». Συντονιστής της ημερίδας ήταν ο κ. Παπαδόπουλος Δημήτρης, Επιστημονικός Υπεύθυνος του Οικοτροφείο της Λιβαδειάς και Ψυχολόγος. Παρόντες στην εκδήλωση απευθύνοντας χαιρετισμούς ήταν ο αξιοσέβαστος πατέρας Αθηναγόρας ως εκπρόσωπος της Ιεράς Μητρόπολης Θηβών και Λιβαδειάς, ο Αντινομάρχης Βοιωτίας, κ. Πετρίδης παρευρισκόμενος ως εκπρόσωπος του Νομάρχη και η κα. Πολυτίμη Γερακινή Δημοτική Σύμβουλος παρευρισκόμενη ως εκπρόσωπος του Δημάρχου.

Παρουσίαση βασικών σκέψεων για την Κατάθλιψη στην Τρίτη Ηλικία :

Μιλώντας για ένα θέμα όπως η Κατάθλιψη σους ηλικιωμένους που τα τελευταία χρόνια λαμβάνει μεγάλες διαστάσεις αρκεί να γνωρίζει κανείς ότι στην κοινότητα τα ποσοστά ατόμων που νοσούν κυμαίνονται από 10-25%, στο γενικό νοσοκομείο 20-35%, ενώ σε ιδρύματα μακροχρόνιας φροντίδας όπως τα γηροκομεία ή οι οίκοι ευγηρίας τα ποσοστά είναι ακόμη υψηλότερα.
Οι γυναίκες εμφανίζουν κατάθλιψη δύο φορές σχεδόν πιό συχνά απ'ότι οι άνδρες. Η διαφορά αυτή δεν έχει πλήρως εξηγηθεί. Κατ'αρχάς ένα μέρος της μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι οι γυναίκες μπορεί να παραδέχονται πιο εύκολα από τους άνδρες τα καταθλιπτικά τους συμπτώματα στις σχετικές εργασίες. Η διαφορά όμως είναι αρκετά μεγάλη και έτσι πιστεύεται ότι συνδυασμός βιολογικών και ψυχοκοινωνικών παραγόντων συμβάλλει στην μεγαλύτερη συχνότητα

Διαχωρισμός μεταξύ Φυσιολογικής και Παθολογικής Ψυχολογικής Λειτουργίας

Στην καθημερινότητα μας όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτου φύλου και ηλικίας κατά καιρούς έχει τύχει να αντιμετωπίσουμε δυσάρεστες καταστάσεις που μας στεναχωρούν και προκαλούν συναισθήματα λύπης ή / και απογοήτευσης. Έτσι λοιπόν στην καθομιλούμένη όταν λέμε ότι "είμαι στεναχωρημένος", "νιώθω λυπημένος", "είμαι άκεφος", στην ουσία αναφερόμαστε σε μια κατάσταση που έχει να κάνει με την διάθεσή μας και με τον τρόπο που επεξεργαζόμαστε τα καθημερινά γεγονότα της ζωής μας. Σε αντίθεση με την φυσιολογική διάσταση των συναισθημάτων μελαγχολίας και στεναχώριας που βιώνουμε καθημερινά λόγω καταστάσεων και συνθηκών(π.χ. απώλειες, αποχωρισμοί, συνταξιοδότηση) η κατάθλιψη ως διαταραχή παρουσιάζει κλινικά συμπτώματα που διακρίνονται με βάση την ένταση και την διάρκεια. Τα βασικά συμπτώματα της κατάθλιψης θα αναλυθούν παρακάτω.

Τα Συμπτώματα της Κατάθλιψης :
Τα κύρια συμπτώματα που μπορεί να εμφανίζει κάποιος όταν έχει κατάθλιψη περιλαμβάνουν την Μεγάλη ελάττωση του ενδιαφέροντος ή της ευχαρίστησης, την Καταθλιπτική Διάθεση, την δυσκολία στον ύπνο και τις διαφοροποιήσεις στην όρεξη για φαγητό. Οι περισσότεροι άνθρωποι διαμαρτύρονται για ανορεξία ενώ σε κάποιους αναπτύσσεται και η υπερφαγία. Εκτός από τα παραπάνω, η Απώλεια του ενδιαφέροντος για σεξ αναφερόμενοι στην διάθεση για σεξ και όχι στο αν γίνεται ή όχι η ερωτική πράξη και η Απώλεια των δυνάμεων και της ενεργητικότητας είναι επίσης συχνά συμπτώματα. Σε γνωστικό επίπεδο, η Αδυναμία συγκέντρωσης, σκέψης, μνήμης ή λήψης αποφάσεων καθώς το μυαλό του ασθενή φαίνεται να είναι απασχολημένο με άλλες ιδέες και σκέψεις, όπως Ιδέες ενοχής, αυτομομφής και αναξιότητας κυριαρχούν. Επίσης, η Ανησυχία και απαισιοδοξία για το μέλλον χαρακτηρίζει την σκέψη πολλών ατόμων που νοσούν.


3. Θεραπευτικές Παρεμβάσεις :

Η συνδυασμός φαρμακοθεραπείας και ψυχοθεραπείας στο άτομο ή στην οικογένεια στις περιπτώσεις εκείνες που έχουν αναλάβει εξ ολοκλήρου την φροντίδα του ηλικιωμένου είναι ερευνητικά και κλινικά ο καταλληλότερος τρόπος παρέμβασης και αντιμετώπισης της γεροντικής κατάθλιψης. Η χορήγηση φαρμάκων βοηθάει στην άμεση ανακούφιση του αρρώστου από την έντονη δυσθυμική – καταθλιπτική διάθεση, την μειωμένη ενεργητικότητα και την προαναφερθείσα συμπτωματολογία. Τα τρικυκλικά (ΤΚΑ) και τετρακυκλικά αντικαταθλιπτικά και οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης (SSRI's) είναι σήμερα τα πιο διαδομένα και συχνά χορηγούμενα.
Οι ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις έχοντας ως κύριο άξονα την επαγγελματική και θεραπευτική σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στον θεραπευτή και στον θεραπευμένο με την χρήση του λόγου στοχεύουν όχι μόνο στην θεραπεία και μείωση της συμπτωματολογίας, αλλά κυρίως την προαγωγή θετικής ανάπτυξης και εξέλιξης της προσωπικότητας. Στην ψυχοθεραπεία της γεροντικής κατάθλιψης, θεραπευτής και πελάτης συνεργάζονται από κοινού με στόχο την τροποποίηση των δυσλειτουργικών τρόπων σκέψης και αντιλήψεων εστιαζόμενα στον εαυτό, στον κόσμο και στο μέλλον. Στόχος της γνωσιακής επεξεργασίας είναι η υιοθέτηση λειτουργικών μοντέλων σκέψεων , εναλλακτικών μορφών συμπεριφοράς (μέσω προγράμματος δραστηριοτήτων και κινητοποίησης για την επαναφορά της κοινωνικής λειτουργικότητας) με κύριο αποτέλεσμα και αντίκτυπο την συναισθηματική αλλαγή.