Στο πλαίσιο της λειτουργίας της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας Βορειοανατολικών Κυκλάδων, η Ε.Π.Α.Ψ.Υ. διοργάνωσε στις 30 Σεπτεμβρίου και 1 Οκτωβρίου 2004, διήμερο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο με θέμα: «Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και Ψυχικές Διαταραχές», το οποίο απευθυνόταν στους γιατρούς Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, του Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα, του νομού Κυκλάδων.
Οι Υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας αναγνωρίζονται τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο ως ο χώρος στον οποίο πρέπει να δοθεί μεγάλο βάρος στην πρώιμη αναγνώριση των ψυχικών διαταραχών καθώς και στην έγκαιρη παρέμβαση και το χειρισμό τους.
Οι από καιρό αναφορές στο θέμα βρήκαν για πρώτη φορά επιβεβαίωση στην έρευνα του Shepherd και συν. στο νότιο Λονδίνο το 1966. Οι έρευνες που ακολούθησαν σε πολλές χώρες του κόσμου έδειξαν ότι σε πολλές περιπτώσεις η επικράτηση της ψυχιατρικής νοσηρότητας στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας περίθαλψης είναι πολύ υψηλή.
Στο διεθνή χώρο η συχνότητα των ψυχικών διαταραχών στο γενικό πληθυσμό υπολογίζεται σε 10-16% από έρευνες με καλή μεθοδολογία (γενική νοσηρότητα, θεραπευόμενη και μη). Η μεγάλη έρευνα του Π.Ο.Υ για την ψυχιατρική νοσηρότητα στην Π.Φ.Υ έδειξε ποσοστά νοσηρότητας γύρω στο 24%. Ενδιαφέρον είναι για μας η ελληνική συμμετοχή στην έρευνα (Μαυρέας & συνεργάτες) που δείχνει ότι και στη χώρα μας τα αποτελέσματα είναι παρόμοια (22% νοσηρότητα).
Είναι γενικά αποδεκτό ότι τα ψυχικά προβλήματα που μπορεί να συναντήσει κανείς στις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας περίθαλψης έχουν μια από τις εξής τέσσερις μορφές:
v Ψυχικές διαταραχές δευτερογενείς σε σωματικές διαταραχές
v Συνύπαρξη σωματικής και ψυχικής διαταραχής χωρίς αιτιολογική σχέση μεταξύ τους
v Σωματοποιητική ψυχική διαταραχή
v Ψυχική διαταραχή σαφώς οριζόμενη
Οι τρεις πρώτες κατηγορίες απαντώνται πολύ συχνά στις μη ψυχιατρικές υπηρεσίες υγείας και δημιουργούν προβλήματα, τόσο στη διάγνωση, όσο και στη θεραπευτική τους αντιμετώπιση.
Στο σεμινάριο, που διοργανώθηκε με τη συνεργασία του Α’ Πε.Σ.Υ.Π. Ν. Αιγαίου, δίδαξαν σημαντικά στελέχη του χώρου, καθηγητές Πανεπιστήμιου, πρώην Διοικητές Νοσοκομείων και στελέχη με πολυετή εμπειρία. Το εκπαιδευτικό υλικό, που διανεμήθηκε σε μορφή cd-rom στηρίχθηκε, σε εκπαιδευτικό πακέτο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Συμμετείχαν 27 γενικοί γιατροί που εργάζονται στην περιοχή των Κυκλάδων και όπως δείχνουν τα πρώτα αποτελέσματα της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έμειναν απόλυτα ικανοποιημένοι.
Το εκπαιδευτικό αυτό σεμινάριο ευελπιστούμε να αποτελέσει το πρώτο σε μία εκπαιδευτικών δράσεων, σε συνεργασία και με άλλους φορείς, όπως την Ελληνική Εταιρεία Γενικής Ιατρικής, που θα οδηγήσουν σε ποιοτική αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών υγείας στην περιοχή.
Επιστημονική Ημερίδα:
«ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΣΤΙΣ ΚΥΚΛΑΔΕΣ:
Το πέρασμα από το χθες στις προκλήσεις του αύριο»
Ερμούπολη, 2 Οκτωβρίου 2004
Στόχος της Ημερίδας ήταν η ανάδειξη προβληματισμών, μέσα από την παρουσίαση πρώτων εκτιμήσεων και επισημάνσεων των ψυχιατρικών αναγκών στις Κυκλάδες, καθώς και η επεξεργασία ενός μοντέλου Κοινοτικής Ψυχιατρικής που να ανταποκρίνεται στην γεωγραφική ιδιαιτερότητα των Κυκλάδων, αξιοποιώντας το σύστημα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, για τη βελτίωση και την ποιοτική παροχή Ψυχοκοινωνικής φροντίδας.
Στην ημερίδα συμμετείχαν μέσω παρουσιάσεων, σχολιασμών και παρεμβάσεων οι:
Παναγιώτης Eυθυβουλίδης
Πρόεδρος Α’ Πε.Σ.Υ.Π. Νοτίου Αιγαίου
Αναστασία Ζήση
Επίκουρη Καθηγήτρια. Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Μαρία Καρυώτη
Παιδοψυχίατρος.
Επιστημονική Υπεύθυνη Κ.Μ.Ψ.Υ. Δ. Κυκλάδων
Χρήστος Λιονής
Καθηγητής Κοινωνικής & Οικογενειακής Ιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Σωτήρης Λυριντζής
Ψυχολόγος
Επιστημονικός Υπεύθυνος Κ.Μ.Ψ.Υ. Β-Α Κυκλάδων
Βενετσάνος Μαυρέας
Καθηγητής Ψυχιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Πρόεδρος Ε.Π.Α.Ψ.Υ.
Μποδοσάκης – Πρόδρομος Μερκούρης
Πρόεδρος Δ.Σ. Ελληνικής Εταιρείας Γεν. Ιατρικής «Ελεγεία»
Δημήτρης Πλουμπίδης
Αν. Καθηγητής Ψυχιατρικής,
Πανεπιστήμιο Αθηνών,
Διευθυντής Κ.Ψ.Υ. Βύρωνα-Καισαριανής
Δρ. Στέλιος Στυλιανίδης
Δρ. Ψυχίατρος
Επιστημονικός Διευθυντής Ε.Π.Α.Ψ.Υ.
Δημήτρης Χονδρός
Οικονομολόγος
Υπεύθυνος Έργου, Μονάδας Υποστήριξης και Παρακολούθησης Έργου “Ψυχαργώς β’ φάση”
Νίκος Γκιωνάκης
Ψυχολόγος
Στέλεχος Μονάδας Υποστήριξης και Παρακολούθησης Έργου “Ψυχαργώς β’ φάση”
Καίρια σημεία που επισημάνθηκαν στις παρουσιάσεις και στις παρεμβάσεις ήταν:
v Η αναγκαιότητα τεκμηρίωσης και δημοσιοποίησης του επιστημονικού και κοινωνικού έργου που συντελείται από τις Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας της Ε.Π.Α.Ψ.Υ. στις Κυκλάδες, έτσι ώστε να ενισχυθεί η συνεχής και συνολική αξιολόγηση και να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα του.
v Η αποδοτικότερη συνέργεια μεταξύ των επαγγελματιών ψυχικής υγείας και των γιατρών που εργάζονται για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Καθοριστική σ’ αυτό το σημείο θα είναι η συνεργασία μεταξύ Ε.Π.Α.Ψ.Υ. και Ελληνικής Εταιρείας Γενικής Ιατρικής.
v Η ενίσχυση του Δικτύου επαγγελματιών και φορέων που εργάζονται για την προαγωγή της ψυχικής υγείας. Μελέτες και παραδείγματα καλών πρακτικών σε όλη την Ευρώπη έχουν δείξει ότι η λειτουργία σε δίκτυο ενισχύει την εισαγωγή καινοτομιών και την αποτελεσματικότητα των δράσεων σε τοπικό επίπεδο.
Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των επιστημονικών εκδηλώσεων που πραγματοποιεί η Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Β. Α. Κυκλάδων με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας με φορείς από τον επιστημονικό χώρο, από το χώρο της τοπικής και νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, καθώς και από τον ευρύτερο κοινωνικό χώρο.